MERSİN'e METRO veya HAFİF RAYLI SİSTEM getirmek için çalışan MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANIMIZ sayın Vahap SEÇER'e TEŞEKKÜR EDİYORUM.

Mersin Karayolları 5. Bölge Müdürlüğü'nün Otoyolları, Bölge Hukuk Servisi, İşletmeler Başmühendisliği, Sosyal ve İdari İşler servislerinde çalışmış ve beş yıl İL GENEL MECLİS ÜYESİ olarak görev yapmış birisi olarak edindiğim birikime ve araştırmalarıma dayanarak naçizane fikirlerimi aşağıda açıklıyorum.

ANAMUR-MERSİN-ADANA-İSKENDERUN-HATAY RAYLI SİSTEM HATTI HAKKINDA GÖRÜŞÜM :

ÖNCELİKLE, ister HAFİF RAYLI SİSTEM, ister METRO SİSTEMİ olsun, bence ÖNCELİK MERSİN olmalı.
MERSİN'in sınırları YENİCE'nin doğusundan başlar, ANAMUR'un batısında sona erer.
Bence herkes öncelikle kendi ilini düşünmeli.

Komşu iller ile bölgesel planlamalar ve projeler yapılması gerekiyorsa ki gerektiğini düşünenlerdenim. O zaman ORTAKLIK HUKUKUNA UYGUN olarak, MALİ PORTRESİ ile birlikte ele alınarak değerlendirilmesi gerekir.
Çünkü her proje HİTAP ETTİĞİ YERE ve KESİME göre, kendi ölçeğinde bir BÜTÇEYE İHTİYAÇ duyacaktır.
Diğer yandan KOMŞU İLLERİ de kapsayabilecek bir raylı sistem YEREL YÖNETİMLERDEN çok daha fazla ilgili BAKANLIĞI ilgilendirmektedir.
BİRDEN FAZLA İLİ ilgilendiren BÖLGESEL projeler ULAŞTIRMA VE ALT YAPI BAKANLIĞI'na bağlı TCDD Genel Müdürlüğü'nün proje ve bütçe imkanları ile yapılması gerekir.

NEDEN GEREKİR? diye soracak olursanız.
1) Genel veya bölgesel hatta komşu iller arası ULAŞTIRMA VE ALT YAPI BAKANLIĞI'na bağlı TCDD Genel Müdürlüğü'nün raylı sistem projelerini gerçekleştirmek ULAŞTIRMA VE ALT YAPI BAKANLIĞI'na bağlı TCDD Genel Müdürlüğü'nün GÖREV ve SORUMLULUK ALANINA girmektedir.

2) İLLER ARASI BÖLGESEL raylı sistem projeleri özellikle çağın gerektirdiği YÜKSEK HIZLI DEMİRYOLU YATIRIMLARI (buna son yıllarda elektrikli-solar trenler de eklenmiş bulunuyor) GENEL OLARAK YEREL YÖNETİMLERİN YETKİ SINIRLARINI ve BÜTÇE İMKANLARINI AŞAN projelerdir.

3) YEREL YÖNETİM PROJELERİ kapsamında ele alınması ve değerlendirilmesi gerekenler içinde özellikle öne çıkan HAFİF RAYLI SİSTEM, TRAMVAY SİSTEMİ ve METRO SİSTEMİ isimleri ile anılmaktadır.
Bu sistemlerin her üçü de il bazında düşünülen sistemler olduklarından bölgesel düzeyde ve iller arası çok fazla SÜRAT yapabilecek şekilde dizayn edilmemişlerdir.
Bu üç sistemden en hızlısı METRO sistemi olmasına rağmen, bu bile iller veya bölgeler arası taşımacılık yapan YÜKSEK HIZLI TRENLERİN fersah fersah gerisinde kalmaktadır.
MERSİN'den ADANA'ya BANLİYÖ TRENLERİ ile gidip gelenler bile, dolmuşa binmiş gibi ikide bir küçük istasyonlarda da durarak yolcu alıp indiren BANLİYÖ treninden dolayı zamanlarının büyük bir kısmını yolda geçirmekte olduklarından, ne kadar rahatsız olduklarını hepimiz bizzat yaşamışızdır.

YUKARIDA AÇIKLANAN NEDENLERLE;
YASAL ENGELLERE ve BÜTÇE KAYNAKLARINA takılmaksızın MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ tarafından ANAMUR-MERSİN-ADANA-İSKENDERUN-HATAY hattına da HAFİF RAYLI SİSTEM veya METRO yapılsa dahi, YAVAŞ hareket edecek olan bu sistem, vatandaşların ihtiyaçlarına cevap veremeyeceğinden dolayı hiç kimse memnun olmayacaktır.
Çünkü bu güzergahın tam hakkını ancak çağın ihtiyaçlarına uygun, saatte 300 km. hıza yükselebilen YÜKSEK HIZLI TREN verebilir.
Bu YÜKSEK HIZLI TREN yatırımının da muhatabı TCDD Genel Müdürlüğü'nün bağlı olduğu ULAŞTIRMA VE ALT YAPI BAKANLIĞI ve onun da bağlı olduğu CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKUMET SİSTEMİDİR.
Ancak MERKEZİ HÜKÜMET tarafından yapılıyor olsa bile, BEN YAPTIM OLDU DAYATMASINDAN UZAK DURULMASI gerekir. Bölgesel planlama dahilinde yapılacak projenin uygulanabilirliğinin en önemli ayaklarını YEREL YÖNETİMLER oluştururlar. BELEDİYE MECLİS KARARLARI ile YÖRE HALKININ GÖRÜŞ ve TALEPLERİ de dikkate alınmak suretiyle projelerin hazırlanması ve yatırıma dönüşmesi sağlanmalıdır.

DİĞER YANDAN; İL BAZINDA yerel yönetimler tarafından genel olarak METRO veya HAFİF RAYLI SİSTEMLER yapılmaktadır.
İL BAZINDAKİ bu raylı sistemlerde dahi TCDD Genel Müdürlüğü ile, İLGİLİ BELEDİYE İŞBİRLİĞİNDE hazırlanan bir çok projenin yatırıma dönüşmekte olduğu bilinmektedir. (Bkz: TCDD İnternet Sitesi)

Ancak bu HER İKİ SİSTEMİNDE KENDİNE GÖRE OLUMLU ve OLUMSUZ YANLARI bulunmaktadır.

METRO SİSTEMİ - DEZAVANTAJLARI ve AVANTAJLARI:
1) METRO sistemi genel olarak yer altından döşenen raylı ve tünel sistemleri ile kurulumu yapılmakta olup, İNDİR-BİNDİR İSTASYONLARI DA YER ALTINDADIR. Bu durum MALİYETLERİ ARTIRAN bir DEZAVANTAJDIR.

2) Yolcuların seyahat esnasında doğayı, dağları, denizleri, çevreyi izlemeleri mümkün değildir. Bu bir DEZAVANTAJDIR.

3) Çok pahalı bir sistem olduğundan, ilgili BAKANLIK BÜTÇESİ ile veya İLGİLİ BAKANLIK + BELEDİYE İŞBİRLİĞİ ile yapılması gerekir.
Çünkü Belediye bütçesinin büyük bir kısmının METRO projesine ayrılması, Belediyenin diğer yapması gereken zorunlu iş ve projelerini uzun bir süre askıya alması anlamına gelebileceğinden DEZAVANTAJDIR.

4) METRO'nun kent merkezinin yapı, TRAFİK ve İNSAN YOĞUNLUĞUNUN fazla olduğu yerlerde İNDİR-BİNDİR İSTASYONLARININ yer altında olması nedeniyle, yer üstündeki trafik akışına herhangi bir olumsuz etkisi olamayacağı için AVANTAJLIDIR.

5) METRO yeraltı taşımacılığı SÜRATLİ olduğundan, özellikle il bazında ilçeler arası seyahat edenler için AVANTAJLIDIR.

6) Yer altında hareket ettiğinden raylı yolu başka hiçbir araç yolu ile kesişmediği için TRAFİK GÜVENLİĞİ açısından AVANTAJLIDIR.

HAFİF RAYLI SİSTEM - DEZAVANTAJLARI ve AVANTAJLARI:
1) Genel olarak yer üstene döşenen raylar üzerinde gidip gelen, indir-bindir durakları yer üstünde bulunan ve maliyet açısından METRO sisteminden çok daha AVANTAJLI bir sistemdir.

2) Yolcular seyahat esnasında, doğayı, çevreyi, denizleri, dağları ve ormanları izleyerek seyahat ettikleri için GÖRSELLİK VE TURİZM açısından AVANTAJLIDIR.

3) HAFİF RAYLI SİSTEMİN, METRO'ya göre maliyeti daha az olduğundan, yerel yönetimler önemli yatırımlarından daha az feragat ederek bu sistemi inşa edebileceklerinden AVANTAJLI bir sistemdir.

4) HAFİF RAYLI SİSTEMİN indir-bindir durakları yer üstündedir.
Seyir halinde, yaya yolları ve motorlu araç yolları ile raylar kesişmekte, özellikle kavşaklarda motorlu araç trafiğinin akışı çok olumsuz etkilenmektedir. RAYLI SİSTEM ARAÇLARI kavşaklardan geçerken tüm yayalar ve motorlu araçlar durup beklemekte ve kuyruklar uzamakta olduğundan trafik sorunu artmaktadır. Bu bir DEZAVANTAJLIDIR. (Örnek: GAZİANTEP halkı bu nedenle tramvay-hafif raylı sistemden illallah etmiş durumdadır.)

5) HAFİF RAYLI SİSTEMİN rayları yer üstünde olduğundan ve bir çok yerde motorlu araç yolları ile kesiştiğinden dolayı, YAYA veya SÜRÜCÜLER için TRAFİK GÜVENLİĞİ açısından DEZAVANTAJ yaratmaktadır.

6) RAYLI SİSTEM durakları, Belediye otobüs durakları gibi sık aralıklarla belirlendiğinden, raylar birçok yerde diğer araçlara ayrılan yollarla kesiştiğinden dolayı, doğal olarak hem teknik açıdan, hemde trafik güvenliği açısından SÜRAT yapabilmesi mümkün olmayan, YAVAŞ hareket etmesi gereken bir sistemdir. Bu nedenle özellikle il bazında ilçeler arası seyahat eden yolcular için DEZAVANTAJLIDIR.

SONUÇ :
Bu görebildiğim yada görebildiğimi zannettiğim tüm bu sıraladığım AVANTAJLAR ve DEZAVANTAJLAR içinden , MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYEMİZ en uygun ve rasyonel kararı vererek, bu zorlu işin altından BAŞARI ile kalkacaktır.
METRO veya RAYLI SİSTEM hakkında MERSİN'ne özgü tabi ki önerilerim var.
Ancak bu önerilerimi burada sunmayacağım. Çünkü MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ'nin METRO veya RAYLI SİSTEM konusunda gelmiş olduğu son aşama hakkında yeterli bilgiye sahip değilim.
Bilgi sahibi olmam halinde, fikirlerimi açıklamam daha doğru olacaktır.
Bu zor şartlar altında tüm Mersin'liler olarak MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYEMİZE, sayın Vahap SEÇER'e birlik, beraberlik ve bütünlük içinde destek olmamız gerektiğini belirtiyor, herkese SAYGILARIMI sunuyorum.

Celal ALÇAMLI - 19.01.2020 / MERSİN