Bir çok bilim insanı gibi Prof. Dr. Naci Görür’ün geçtiğimiz günlerde FOX TV de, sadece bize ait bir iç deniz olan Marmara’da son günlerde ortaya çıkan bilimsel tanımı ile müsilajın (deniz salyası), iki temel nedeni olan SU SICAKLIĞI İLE DENİZ DİBİNDE AZOT VE FOSFOR ATIKLARININ AŞIRI ARTMASI sonucu oluştuğunu açıkladı.
Daha bilimsel açıklama ile;
Özellikle kasım ayından bu yana ciddi oranda artan müsilaj, denizdeki biyolojik sürecin bir sonucunda Fitoplankton grupların, mikroalglerin ve mikroskobik bitkiciklerin aşırı çoğalması sonucunda ortaya çıkan müsilaj, organiz bir madde ve son noktaya gelindiğinde deniz yüzeyinde sümüksü bir yapıda görülmeye başlıyor. 
Deniz şartlarında meydana gelen anormallikleri dengelemek için bu canlıların çok hızlı çoğalması ve kümelenmesi sonucunda Marmara Denizi'ni kaplayan müsilaj oluşuyor. Müsilaj, deniz suyuyla atmosferin bağlantısını keserek su altındaki oksijenin azalmasına neden oluyor. Bu durum da deniz canlılarının hayatını tehdit ediyor. Balıklar gibi hareket halindeki deniz canlıları müsilaj tabakasından sıyrılmayı başarsa da, deniz altında hareketsiz olan sünger, deniz patlıcanı, midye gibi canlılar ve ‘deniz çayırları’ müsilaj yapısından olumsuz etkileniyor. Müsilaj tabakası tarafından çevrelenen bu canlılar zamanla ölüyor.
İstanbul eski Belediye Başkanlarından Nurettin Sözen 9 Haziran 2021 tarihindeki Cumhuriyet Gazetesindeki açıklamalarında, Marmara’da yaşanan müsilajın, kendisinden sonra R. Tayyip Erdoğan Belediye Başkanlığı döneminde İstanbul’un belirli bölgelerinde oluşan atıkların MARMARA’NIN DİBİNE ARITILMADAN yapılan deşarj(boşaltma) nedeniyle (Azot ve Fosfor atıklarının aşırı artmasıyla) oluştuğunu ifade etmiştir. 
Öte yandan gerek iklim değişikliği, gerekse, deşarj suyunun sıcaklığı nedeniyle Marmara’da son 40 yıldır deniz dibi su sıcaklığının 2.5 derece arttığı da ifade ediliyor.  
Böylelikle müsilajı ortaya çıkaran etmenin(sıcaklık ve kirlilik) Marmara denizinde oluştuğu ve giderek Ege denizine doğru yayılabileceği anlaşılıyor.
Mersin’de de sosyal medya’da 27 Nisan 2021 de yurttaşlar tarafından paylaşılan resim ve videolarda Marmara’da yaşanan görüntülerin aynısının Pozcu sahilinde de rastlandığı ortaya çıktı. Şimdilik kısmi ve geçici olan bu görüntülerin gelecekte artması, Marmara’dan Egeye yayılan bu müsilajın zamanla Doğu Akdeniz sahillerini de tamamen kaplaması mümkün mü? 
Mersin’in Batı sahillerindeki yazın yaşanan nüfus yoğunluğu dikkate alındığında, arıtma tesislerinin yeterli ve aktif olup olmadığı ile yerel yönetimlerce  ne kadar denetlenebildiği soru bir işaretidir. 
AKKUYU ATOM SANTRALİNİN SOĞUTMA SUYU!
Mersin’de yapılmakta olan Akkuyu Atom Santralinin(AAS), ÇED raporunda, Nükleer Reaktörlerin  soğutulmasında ‘milyonlarca metre küp deniz suyunun pompalarla denizden emilerek, sıcak reaktör borularında dolaştırılıp , atık deniz suyunun daha yüksek sıcaklıkta, açıkta deniz dibinde  borularla denize deşarj(boşaltım) edileceği’ ifade edilmektedir. Diğer yandan, diğer denizlere göre çok daha tuzlu olan Akdenizin soğutma suyunun, zamanla reaktör  ekipman ve malzemelerine zarar vermemesi için  ‘tuzu nötralize edecek kimyasallarında arıtma öncesi suya karıştırılacağını ve daha sonra kimyasalların karıştığı ısınmış milyonlarca metreküp deşarj su ile tekrar açık deniz dibine  verileceği’ uzmanlar tarafından ifade edilmektedir.
Benzer durumda, ABD de Kaliforniya Su Kalitesi Kontrol Kurumu’na tarafsız bilim insanları tarafından 2005 yılı Eylül ayında rapor hazırlanmıştır. Diablo Canyon Nükleer Santralı’nın deniz yaşamında meydana getirdiği çevresel sorunların incelendiği raporda(Diablo Canyon Power Plant Independent Sicentist recommendations to the Reginol Water Quality Board Item no 15 Attachment 1 Sept. 9, 2005 Meeting): “Diablo Canyon Nükleer Santralı’nın kurulduğu okyanus kıyısında 74 kilometre uzunluk ve 3 kilometre açıktaki yaklaşık 225 kilometrekarelik deniz alanında yaşayan balık türlerinin yüzde 10,8’nin öldüğü saptanmıştır. Yine bu deniz kıyısının 120 kilometrelik kıyı şeridinde yaşayan kaya balıklarının 1997-1998 yıllarındaki ölüm oranı da yüzde 11,4’tür.”  Olarak raporlanmıştır. 
ERDEMLİ ODTÜ DENİZ BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ UYARMIŞTI!
Sekiz yıl önce Erdemli ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü de bu tehlikeye dikkat çekmişti. AAS, Rusya federasyonu ile yapılan uluslararası anlaşmaya göre, işletmesinden sökümüne kadar en az 60 yıl faaliyeti sürecek. Bu nedenle, ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsü tarafından 22 Ocak 2013 tarihinde AAS ile yörede yapılan termik santrallerin faaliyetleri sonucunda zamanlaAkdeniz’de denizde ve dibinde yaşayan flora(bitki türlerine ) ve fauna(canlı türleri) ya  zarar verebileceği  basın açıklaması önemlidir. Basın açıklamasında, özellikle  Doğu Akdeniz’in eşsiz deniz varlıklarının başta Bern Sözleşmesiyle koruma altına alınmış Akdeniz(keşiş) Foku ve Caretta Carettakaplumbağalarının yaşam alanları olmak üzere, Akdeniz’e özgü deniz canlıları ve balıkları ile deniz dibi çayırlarınınzarar görüp yok olabileceğine dikkat çekilmişti. Ayrıca Taşucu Beldesinde RAMSAR Sözleşmesi ile koruma altına alınan Kuş Cenneti de zarar görebilecektir.
ÖNLEM ALINMAZSA AKDENİZ’DE TURİZM VE BALIKÇILIK BİTECEKTİR!
ODTÜ Deniz Bilimleri Enstitüsünün bilimsel uyarıları dikkate alınmadığı takdirde, AAS, Akdere’deki Termik Santral ve Yeşilovacık’ta yapılan kömür boşaltma limanının zarar görecektir. Deniz ekolojisinin zarar görmesi ve müsilaj tehlikesiyle yörede balıkçılık ve turizm faaliyetleri zarar görecek ve zamanla biteceği açıktır.
Sonuç olarak 27 Nisan 2021 tarihinde Mersin Pozcu sahillerinde farkedilen görüntünün  ve müsilaj olup olmadığı hem Mersin Büyükşehir Belediyesi, üniversitelerimiz, meslek odaları ve  ilgili bakanlık kuruluşları tarafından bir kurul oluşturularak ortak olarak izlenmeli.
Mersin’de denizlerimizin durumu hakkında periyodik rapor hazırlanarak, Mersinliler bilgilendirilmeli ortak eylem planı hazırlanarak ve şimdiden önlem alınmalıdır. 

Serdar ERKAN
15.06.2021
(Mersin Gazetesi)