Esat Durak

13 Ekim 1923’te Ankara Başkent ilan edildi.
Tam 16 gün sonra da Cumhuriyet…
Başkente yakışır bir kent olmalıydı Ankara.
Ulus, şehrin merkeziydi o zamanlar.
İlk meclis yani TBMM de oradaydı .
Şehri Güneye taşıma kararı aldı Atatürk.
Ulus’tan Çankaya’ya uzanan bir yol yapılmalıydı.
Atatürk yolun genişliğinin 50 metre olmasını istedi.
Bir çok kişi inanamadı bu karara.
O dönemler nüfus düşük, trafik yok denecek kadar azdı.
“Sarhoş” dediler Paşa’ya.
Oralı olmadı.
Yetmedi, yolun sağında ve solundaki 40’ar metrelik kısımlara özel mülkiyet yasağı getirdi.
Genişleme ve sosyal donatı alanları içindi…
Sonra bir yarışma açtı.
Alman mimar ve şehir plancısı Jansen’e emanet edildi Ankara.
Atatürk’ün vefatına kadar kaldı Jansen.
Sonra otorite zaafa uğradı, şimdilerde olduğu gibi imar planlarına para bulaştı ve Alman Jansen ülkesinin yolunu tuttu.

O dönemler o bulvarın bu kadar geniş yapılmasının ekmeğini uzun süre yedi Ankara.
6 milyonluk şehrin trafiğinin neredeyse tek tıkanmadığı noktadır
ve 100 yıllık bir öngörünün süzgecinden geçmiştir o bulvar .

Şimdi düşünüyorum da: Böylesine geleceği planlayan ve öngören bir devlet adamının memleketinde, gözünün önünü göremeyenlerle ya da görmek istemeyenlerle yönetilmek ne kadar acı ve ne kadar kaygı verici.

Neyse.
Gelelim asıl konuya.

Yıl 2023.
Cumhuriyetin 100.yılını görkemli bir şekilde kutlamayı düşlerken, üst üste yaşadığımız felaketlerin dramını yaşıyoruz .

Önce fay hattı, ardından dere yatağı.
Felaketin üstüne kurulmuş hayatlarımız var artık.
Cumhuriyetin kuruluş tarihinden sadece yıl olarak değil, mental olarak da uzaklaşıyoruz.
Yaş aldıkça olgunlaşmamız gerekirken, haylaz ve uslanmaz bir çocuğa dönüşüyoruz.
Dökülüyoruz.

Beklenmedik ama kapıda olan bir depreme tedbirle değil kaderle yaklaşıyoruz.
Halbuki çizdiğimiz kaderin enkazındayız, görmezden geliyoruz.
Sonra bir sel geliyor bağıra çağıra, takdir diyoruz.
Uyarılıyoruz ama yine de boğuluyoruz.
Tedbir almayınca, tekbirlere sığınıyoruz.

Helallik istiyoruz diyorlar.
Ama yanlış yerden.

Şanlıurfa’nın merkezinde henüz 3 ay önce bir dere yatağına yapılan ve daha dün sele teslim olan hemzemin geçidi açanların, 100 yıl önce bir yolun genişliğini 50 metre yapma kararı alarak bir kentin geleceğine yön veren bir liderin aklından ve öngörüsünde helallik istemesi gerekmiyor mu sizce?

Onun da vereceğini sanmıyorum ya neyse.