25 Nisan 1915 tarihi, Çanakkale Savaşları’nın bir dönüm noktası sayılan Gelibolu’nun Suvla Koyuna yapılan bir saldırı çıkarmasının günüdür.   Bu saldırıyı yapanlar, Avustralya’dan getirilen Anzak askerleridir.   Savaş, bilindiği gibi Türk Askeri’nin zaferi ile sonlanmıştır.

Bu savaş gününü, Eric Bogler adlı besteci 1971 yılında sözlerini yazdığı ve müziğini bestelediği bir şarkı ile ölümsüzleştirmiştir; “Mathilda’nın Valsi (And The Band Played Waltzing Mathilda)”.

Bu şarkı, Avustralya da bestelenmiş en özel ilk 30 şarkı arasında kabul edilmektedir.  Joan Baez dâhil yüzü aşkın şarkıcı tarafından seslendirilmiştir. 

Bu yazıyı, 25 Nisan 1915 günlü, Anzakların Suvla Koyu saldırısına rastlayan bir yıldönümü için hazırlarken, ünlü şarkının sözlerini sizlere Türkçe olarak sunmak istiyorum.  O özel günün destan kokulu bir tarihçesi olarak kabul ediniz. Ama öncelikle bu konuyu bir internet iletisi olarak bizlere sunan Sayın Baylar Taner Ünlüer, Rasih Arbay ve Burhan Savaş’a şükranlarımı arz ediyorum.

***

Mathilda’nın Valsi

“Ben bir genç iken
Toplardım bohçamı, çıkardım yollara
Avare ve özgür bir yaşam sürerdim,
Murray’ın yeşil havzasından
Tozlu taşraya dek
Mathilda’nın Valsi’ni dinler, dans ederdim
Onu diyardan diyara taşır dururdum.
Sonra 1915’te devletim bana
Gel buraya evlat, hovardalığı bırak
Yapılması gereken işler var, dedi.
Başıma tenekeden bir şapka geçirdiler,
Elime bir silah verdiler,
Ve uygun adımla yolladılar savaşa.
Uğurlama bandosu “Mathilda’nın Valsi’ni” çalıyordu,
Gemi rıhtımdan ayrılırken,
Sallanan bayraklar, tezahürat ve çığlık
Ve gözyaşları arasında
Gemimiz Gelibolu yolunu tuttu.
Nasıl da hatırlıyorum, tüm ayrıntıları ile

Deniz ve kumsalın kanımızla boyandığı
O uğursuz berbat günü
Ve Suvla körfezi denen cehennemde
Mezbahadaki kuzular gibi parçalandığımızı.
‘Türk Johny’ hazırdı, bekliyordu bizi
Bilenmişti kazanmaya
Bizi mermilerle ıslattı
Ve yağmur gibi bomba yağdırdı
Beş dakika dolmadan
Hepimizi cehenneme gönderdi,
Nerede ise gerisin geriye,
Ta Avustralya’ya yollayacaktı!
Bando hala Mathilda’nın Valsi’ni çalıyordu
Ölülerimiz gömmek için savaşa ara verdiğimizde,
Biz kendi ölülerimizi gömerdik,

Türkler kendi ölülerini,

Sonra her şeye tekrar en baştan başlardık;
Kalan sağlar çok gayret ettik, bu acımasız
Kan, ölüm ve ateş dolu yaşama tutunmaya.
Bitkinlik dolu on hafta boyunca
Çevremde ceset yığınlarından tümsekler
Yükselmesine karşın.
Sonra kocaman bir Türk Şarapneli
Kıçımı yerden kesti,
Uyandığımda bir hastane yatağındaydım,
Ve ne olduğunu gördüğümde
Keşke öleymişim dedim;
O ana kadar hiç aklımdan geçmemişti
Ölümden de feci şeylerin olabileceği;
Artık dans edemeyeceğim Mathilda’yı duyunca,
Uzaklarda yeşil çalılıklarda özgürce
Çadırları, eşyaları yüklemek, gezmek için
İki bacak gerekir bir adama.
Bitmişti artık Mathilda’nın Valsi benim için
Sonra topladılar yaralıları
Sakatları, topalları, işe yaramazları
Bizi yolladılar geriye, evimize, Avustralya’ya
Kolsuzlar, bacaksızlar
Körler, aklını yitirenler!
O yaralı Suvla Kahramanları
Gemimiz Sydney Limanı’na girerken
Eskiden bacağımın durduğu yere baktım
Ve Tanrı’ya şükrettim;
Benim için üzülecek, yas tutacak,
Bana acıyacak
Beni limanda karşılayacak
Kimse olmadığı için.
Ama bando gene Mathilda’nın Valsi’ni çalıyordu
Bizi gemiden rıhtıma indirirken;
Kalabalıkta alkış, tezahürat yoktu,
Öylece başlar öte yana dönmüştü!
Şimdi artık her Nisan ayında balkonuma çıkar,
Oturur ve resmigeçitlerini izlerim
Eski silah arkadaşlarım gururla yürürken
Şanlı günleri tekrar yaşamalarını
Seyrederim.
Yaşlılar, artık yavaş yürüyorlar,
Kemikleri, eklemleri yorulmuş
Katılaşmış, ağrılı.
Unutulmuş bir savaşın
Yorgun ve yaşlı kahramanları!
Gençler sorduğunda
Onlar niye yürüyorlar diye
Ben de aynı soruyu soruyorum
Kendi kendime.
Ancak bando Mathilda’nın Valsi’ni çalınca
Bizim yaşlılar çağrıya uymaya devam eder.
Ama yıllar art arda geçtikçe bu
Yaşlı adamlar birer birer kayboluyor.
Yakında kimse kalmayacak, yürümek, anmak için.
Valsçi Mathilda, Valsçi Mathilda
Kim benimle Mathilda’yla dans edecek!” 

***
Bu şarkı ile özdeşleşen Anzak yaralı ve şehitleri için her 15 Nisan günü anma törenleri düzenlenir ve evlatlarını Gelibolu da şehit vermiş Avustralyalı anneler kederlenirlerken, bu toprakların Ulu Önder’i bir ileti ile selamlar Avustralyalı şehitleri ve annelerini;

“Bu memleketin toprakları üzerinde kan döken kahramanlar!
Burada bir dost vatanın topraklarındasınız.   Huzur ve sükûn içinde uyuyunuz.
Sizler Mehmetçiklerle yan yana, koyun koyunasınız.
Uzak diyarlardan evlatlarını harbe gönderen analar!
Gözyaşlarınızı dindiriniz.   Evlatlarınız bizim bağrımızdadır.   Huzur içindedirler ve huzur içinde uyuyacaklardır.   Onlar bu toprakta canlarını verdikten sonra, artık bizim evlatlarımız olmuşlardır!”

Mustafa Kemal Atatürk (1934).

***
Avustralyalı bir annenin Atatürk’e sunduğu teşekkür mektubunu artık burada sizlerle paylaşmıyorum.  Neler yazdığını ve şükran duygularını sizler tahmin etmişsinizdir.  Gene de arzu ederseniz internetten okuyabilirsiniz.

***
Bu vesile ile Mustafa Kemal Atatürk’ü ve değerli silah arkadaşları olan aziz şehitlerimizi ve Çanakkale Savaşı gazilerini saygı ve rahmetle anıyorum.