19 Mayıs

Ender Erdemil

19 Mayıs Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkarak ulusal kurtuluş ateşini harlandırdığı gündür. Cumhuriyet tarihimize de Gençlik ve Spor Bayramı diye yazıldı.

Mustafa Kemal Paşa gençliğe cumhuriyet değerlerinin korunması ve ülkenin ileri götürülmesi görevi vermişti. Cumhuriyet Tarihimizde bundan rahatsız olan çok oldu. 12 Eylül Darbecileri de Gençlik ve Spor Bayramı önüne Atatürk’ü Anma eylemini koyarak tek başına gençliğimizin bayramı olmasını engellediler. “Atatürk’ü anma” çekici gelse de, gençliğe armağan edilmiş bayramın gençlik bayramı olma niteliğini ortadan kaldırıyordu.

Bugün yurdun büyük illerinde 19 Mayıs’ın bayram olarak kutlanması “güvenlik” gerekçesiyle engelleniyor. Ulusal kurtuluşumuzu çağrıştıran tüm değerlerimiz olduğu gibi Gençlik ve Spor Bayramımız da unutturulmak isteniyor…

Bu konudaki ilk büyük ve tarihe geçen tartışma (1931) zamanın “Maarif Vekili” (Milli Eğitim Bakanı) Esat Mehmet (Sağay) ile Mersin’de yaşamış olmasından onur duyduğumuz Dr. Reşit Galip arasındaki tartışmadır. Esat Mehmet Bey, Gençlik ve Spor Bayramı kutlamalarında kızların şort ve kısa kollu giysilerle gösteri yapmasından rahatsızdır. Bunu dile getirir. Dr. Reşit Galip, Esat Mehmet Bey’i şiddetle eleştirerek düşüncesinin çağ dışı olduğunu ileri sürer. Bu tartışmadan kısa bir süre sonra da “Maarif Vekilliği” görevi Dr. Reşit Galip Bey’e verilir.

Reşit Galip Bey 1917 yılında mezun olduğu Darülfunun’dan İstanbul Üniversitesinin doğmasına önayak olur. Cumhuriyet tarihimizde modern üniversite eğitimi anlayışının babası olduğunu da söyleyebiliriz Dr. Reşit Galip’in…

Yıllarca her sabah okula başlamadan (anlamını hiç aklımıza getirmeden) okuduğumuz andımızın yazarı da Reşit Galip Bey’dir…

“Türküm, doğruyum, çalışkanım. Yasam; küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak, yurdumu milletimi özümden çok sevmektir. Varlığım Türk varlığına armağan olsun.”

Şimdi anlamını kavramaya çalışsak da geç…

Cumhuriyet aydınlarının dişleriyle, tırnaklarıyla kazarak kurdukları, bugün bir bir ortadan kaldırılıyor. Yaşatmaya çalıştıkları değerler unutturuluyor.

Tüm çabamız ortadan kaldırılmasın, değerleri unutturulmasın diye…

Kısa ömrüne çok önemli işler sığdıran Dr. Reşit Galip’i ve Türkiye Cumhuriyetine emek vermiş, temeline taş koymuş tüm aydınlarımızı sevgiyle saygıyla anıyoruz. Onlara bu yolu açan Mustafa Kemal Atatürk’e minnet duyuyoruz.

19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramımız kutlu olsun.