15 Temmuz’da başarılı olamayan darbe teşebbüsü sonrasında ABD ve Batı'nın en önemli diğer silahı olan ekonomik darbe yapmayı deneyeceklerini söylemiştik.Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu yapı itibariyle bu darbelere karşı elverişli durumda olduğunu da zaten görüyoruz. İşte Moody’s ile darbe teşebbüsüne başladılar.

KREDİ NOTUMUZ DÜŞTÜ

Moody’s Türkiye’nin kredi notunu düşürdü. Kredi notumuz “yatırım yapılabilir düzey” den “spekülatif düzey”e indirildi.

Moody’s notumuzu kırarken şu gerekçelere dayanıyor:

Türkiye’nin yüksek boyutta dış finansman açığı vardır. Bu dış finansman ihtiyacı büyük riskler taşımaktadır ve bu riskler artmıştır.

Borçlanma yapısı bozulmaktadır. Büyüme ve kurumsal sağlamlık zayıflamaktadır.

Yani Moody’s özetle diyor ki, notu kırdım. Çünkü  ekonomik dayanıklılığın yıpranmış ve cari açık büyük risk oluşturuyor.

TEHDİT DE VAR!

Moody’s kredi notunu düşürürken aynı zamanda geleceğe ilişkin tehdit de ediyor. Diyorki; eğer durum böyle devam ederse cari dengesizlik yüksek seyrederse kredi notunu daha da düşürürüm.

Bunu söylerken bu gördüğüm riskler yapısal olarak zayıflamaya devam ederse, rekabetçilik bakımından somut iyileşme olmazsa vay halinize, demeyi de ihmal etmiyor.

RİSKİMİZ ÇOK YÜKSEK!

Moody’s, notunuzu kırdım çünkü hem jeopolitik hem de yurt içinde siyasi ortamdan kaynaklanan siyasi risk var. Bu risk azalmadan not kırmama sebep olan durumlarda iyileşme olsa bile notunuzu yükseltmem, diyor.

KREDİ NOTLARI ÖNEMLİ Mİ?

Kredi derecelendirme kuruluşları (Moody’s, Standar&Poor’s, Fitch) kredi notu neden veriyor? Bunların kredi notu çok mu önemli? Neden not düşünce sıkıntı yaşarız, diyoruz?

Bir ülkeye, ülkedeki finans kurumlarına, şirketlere kredi veren uluslararası kuruluşlar borç verirken güvenirliğin olup olmadığını derecelendirme sistemi (rating systems) ile ölçerler. Yabancı yatırımcıların yatırım için gelip gelmeme kararlarını bu kredi notları oldukça etkili olur.

Yani, borçluların (şirket veya devlet) borçlarını geri ödeyip ödeyemeyeceğini ve bunun için gerekli nakit fonları yaratıp yaratamayacağı hususu bu kredi notlarına bakarak değerlendirilir.

1909’da kurulan Moody’s notlarının ne anlama geldiğini hatırlarsak durumumuzun hiç de iç açıcı olmadığını görürüz.

Verilen Not Anlamı

Aaa Borcun faiz ve anaparasını ödeme kapasitesi en yüksek

Aa1,Aa2,Aa3 Faiz ve anapara ödeme kapasitesi çok yüksek. Ancak Aaa notuna göre

daha düşük bir kapasite

A1,A2,A3 Faiz ve anapara ödeme kapasitesi yüksek

Ancak yüksek notlara göre ekonomik ve siyasal koşullardaki değişmeye

daha duyarlı.

Baa1,Baa2,Baa3 Faiz ve anapara ödeme kapasitesi yeterli.

Ancak yüksek notlara göre ekonomik ve siyasal koşullardaki değişmeye

Çokduyarlı.

Ba1,Ba2,Ba3 Spekülatif

B1,B2,B3 Çok spekülatif

Caa Güvenirliği zayıf,borç ödeyememe riski var.

Ca Aşırı derecede spekülatif. Borçların ödenmesi zor.

Baa üzerindeki her derece yatırım derecesi (invesment grade) olarak kabul edilir. Yatırım derecesi de banka ve öteki mali kurumların yatırım yapmalarına izin verilebilir en yüksek güvenilirlik notudur.

Bu notlar hem borçlanacak olanlar, hem de yatırım yapacaklar açısından kritik öneme sahiptir. Ödünç alanlar için çok önemlidir. Çünkü borçlanma maliyeti bu notlara göre belirlenir.
 

BİZİM NOTUMUZ

Baa3 iken Ba1’e düştü. Yani durumumuz spekülatif durumun en iyi durumu. Ama notlara baktığımızda sınıfın en başarısız öğrencilerin biraz üstünde. Eğer dersimizi çalışmazsak notlarımız bizin sınıfta kalmamıza neden de olabilir.

Bu duruma göre yatırımcılara Moody’s şu önerilerde bulunuyor:

Ey sıcak para! Türkiye’ye gitme. Ülke riskli, paran batabilir.

Ey orta vadeli portföy yatırımı yapacaklar (hazine bonoları alacaklar)! Türkiye’ye gitmeyin.

Ey Türkiye’de şirket kuracaklar, üretim yapacaklar! Türkiye’ye gitmek veya buradaki işlerinizi artırmak istiyorsanız aman iyi düşünün. Siyasi ve jeopolitik riskler çok.

Hepinize söylüyorum. Benim uyarılarıma rağmen Türkiye’de yatırım yaparsanız mutlaka faizleri artırın.

Sıcak para ve dış borçla dönen ekonomimiz bu notla bir darbe yemiş oluyor. Bakalım arkadan neler gelecek…