Kısa bir süre önce, internet dünyasının akıcı ve güçlü kalemlerinden Sayın Erdal İzgi’nin yerel medya konulu bir yazısını okumuştuk.  İzmir gibi ülkenin en önde gelen metropol ölçekli şehrinin yerel bir TV kanalını yaşatamamış olmasının kısa öyküsünü işlemişti Sayın İzgi.  Hayıflanarak ve kapanmak zorunda bırakılan Kanal 35’ten özür dileyerek bitirmişti yazısını.

İster yazılı olsun, isterse görsel olsun yerel medya gruplarını yaşatmak konusunda becerikli değiliz.  İstisnalar vardır ve hemen hepsi bir varsıl sermaye grubunun inadı nedeni ile işlevini sürdürebilmektedir.  Yoksa kentlerin ortak dayanışmasına bağlı kalarak yayın yaşamını sürdürmek galiba sadece masallara özgü bir rüyadır.

Sayın Erdal İzgi’nin sanırım iki makale halinde yayınlanan yerel medyanın olanaksızlıkları ile ilgili yazısı, bende de Mersin kentinin fi tarihinde yaşadığını o günün tanıklarından dinlediğim bir olguyu kaleme almak heyecanını doğurdu.

Sanırım 1970’li yılların başlarıdır, Simavi Ailesi ikiye ayrılmıştır; Hürriyet Gazetesi Erol Simavi de kalmış ve Haldun Simavi ise kendisi için yeni bir yayın organı kurmuştur; Günaydın Gazetesi’ni yani.

Haldun Bey, hem ülkeyi gezerek daha iyi tanımak ve hem de Günaydın Gazetesi için Anadolu’ya daha hızlı ulaşabilmek amaçlı bir geziye çıkmıştır.  Yolu Mersin’e düşünce kentin okumaya olan merakını sezmiş, var olan yerel gazetelerin ne denli etkisiz olduğunu da anladığından bu kentte etkin bir yerel gazete çıkartmak hevesine kapılmıştır.  Amacı hem dişe dokunur bir yerel medya yaratmak ve hem de Günaydın’ın gerekirse burada da basılarak kent halkına hızla dağıtımını gerçekleştirmektir.

Mersin’e o yıllar damgasını vurmuş olan Uray Caddesi’nin varsıl insanları ile bir toplantı yaparak fikrini açıklayınca, hemen herkes çok mutlu olur.  Haldun Bey, matbaayı kuracak ve makineleri getirecektir ama kent eşrafı da bu girişime maddi katkı sağlamalı ve en azından kendi ilanları ile sistemi desteklemelidir.  Bu yaklaşımı da olumlu bulur Uray Caddesi eşrafı.

Hazırlıklar yapılır ve matbaa kurulmak aşamasına gelinirken, Haldun Bey kurucu yazar kadrosunun hazırlığına başlamıştır.  Kurucu genel yayın yönetmeni olarak kendi dergâhında yetişmiş, Basın Yayın Yüksek Okulu mezunu Müfit Bekiroğlu seçilmiştir.  Müfit Bey’in hazırladığı muhabirler listesinde bu olguyu bana anlatan merhum ağabeyimin anımsadığı üzere o dönemin acar kent gazetecileri olanlar yer almaktadır; Ziya Keskinışık, Hamdi Yurdakul, Selçuk Ölçer, Peyami Safa Maracı, Özer Işık ve Haldun Okdemir gibi genç ustalar.

Hadi yallah denecek gün gelir ve Haldun Bey daha önce el sıkıştığı kent eşrafına ‘pamuk eller cebe’ deyince, ya ortada kimse kalmamıştır veya ‘sen matbaayı kur, gazeteyi biz yürütürüz’ diyen sesler ortaya çıkmıştır.  Haldun Bey ise; “Gazeteyi iş insanları değil, gazeteciler yürütür!” diyerek, kenti terk eder.

Duyduğuma göre, yerel medyanın değerini anlamayan Mersin iş insanları, Haldun Simavi’nin o hızla Bursa’ya yönelerek orada bir güçlü yerel gazete kurduğunu öğrendiklerinde ise iş işten geçmiştir artık!

Geçen cumartesi günü, Mersin’in yerel yayın dünyasındaki en etkin basılı yayın organı olan “İmece Mersin Haber Gazetesi”  köşe yazarlarının bir araya geldiği bir toplantı yapılmıştı.  Gazeteyi aylık onca zarara karşın ısrarla taşıyan S.R.S. Medya Grubu patronu iş insanı Sinan Koç yürütmeye çabalarken, daha iyi nasıl olabiliriz derdi ile bu toplantıyı düzenlemişti.  Kentin anlı şanlı köşe yazarları kendilerince fikirlerini söylerken, Sinan Bey notlar alarak işi ciddiye aldığını vurgulamaya çalışıyordu.

O gün öğrendim ki, gazetenin sıradan aylık masrafı asgari 30 bin TL imiş ve aylık ilan gelirleri ise ortalama 10 bin TL bile tutmuyormuş.  Basın Yayın Genel Müdürlüğü yönetmeliğine göre de asgari yedi kişilik sigortalı eleman çalıştırmak zorunluluğu varmış.  İlan gelirleri ise ilgili kent yönetimince dağıtılıyor ve % 15’lik ilan geliri kurumca alındıktan sonra gazeteye ödeniyormuş (belirli bir vade sonrası).  İlan dağıtımında da tiraj farkı gözetilmeden, yasal dağıtımını yapan her yerel gazete kendince ilandan pay alıyormuş.

Kent piyasası ise ilan vermek konusunda çok nazlı davranıyor ve üstelik abone olmak konusunda da hasis davranarak gazeteye yeterli desteği vermiyormuş.  Yani özetle, kentin en büyük ve renkli baskılı 12 sayfalık gazetesi 50 kuruş fiyatla satılarak ayakta kalamayacağı için, Sinan Koç Bey’in cüzdanının insafı ile yürüyebiliyormuş!  

Artık nereye kadar yürür bunu bilemem.   Umarım ki, gün gelir gazetenin AK-ŞAKA köşesi yazarı olarak bendeniz de hayıflanarak ‘kapandık!’ mealinde bir yazı kaleme almak zorunda kalmam.

Buradan başta Mersin olmak üzere yerel medya grupları sahibi olan tüm kentlerin iş insanlarına ve kent insanlarına seslenmek istiyorum;  yerel medya grupları sizlerin gözü ve kulağıdır, kıymetini bilin ve bu çatıların kapanmaması için minicik desteğinizi ve kişisel çabanızı eksik etmeyiniz.

Değerli belediye başkanları ve yerel yönetim liderleri, sizleri daha doğru hizmet vermeniz için arada bir denetleyen ve günü gelince eleştirdiği gibi çoklukla da alkışlayan yerel medya gruplarını lütfen dışlamayınız.   Onlar kentin olduğu kadar sizlerin en yakın dostunuzdur!..

Rica:  Yenişehir Belediye Başkanlığı kentimize özel bir Kültür ve Sanat Merkezi kazandırmıştı.  Ancak bu binanın tiyatro salonu, talip olanlara 1.600 TL günlükle kiralanıyor.  Profesyonel gruplar adına önemli bir rakam sayılamayacak bu kira ücreti, yerel amatör tiyatro gruplarımız için sembolik bir ödemeye indirilemez mi?!.

                                                                                         Erdal Akalın (20.12.2016)