Az önce televizyonda bir reklam izledim. Şuydu: “Enerjisa, Türkiye’nin enerjisi”

Enerjisa elektrik dağıtım işini devraldıktan bu yana vatandaşa çift daldı. Ticarette deneyimli olmayan vatandaş, deneyimli Enerjisa karşısında birinci devre tamamlanmadan tuş oldu.

Enerji dağıtım sektörünün tekeli TEDAŞ’ı özel sektöre devrederek özel bir tekel yaratan; vatandaşı iyice savunmasız bırakan AKP iktidarının sorumluluğunu da yadsımamalı…

Enerjisa bir süredir yeni bir uygulama başlattı. Üç faturasını ödemeyen abonenin aboneliğini iptal ediyor. Söylendiğine göre, abonelik sözleşmesi enerji dağıtıcısı kuruma bu hakkı/yetkiyi veriyor. Önceden böyle bir uygulamaya başvurulmadığından bize yeni geliyor…

Buraya kadar Enerjisa’nın doğru bir uygulama yaptığı düşünülebilir. Ancak uygulamayı hukuka uygun yürütmüyor.

1.Abonelerim pek çoğuna aboneliklerinin iptal edileceği ihtar edilmiyor.

2.Aboneliği iptal edilen abonenin elektriği kesilmiyor. Aboneliğinin iptal edildiğinden haberi olmayan vatandaş elektrik kullanmaya devam ediyor.

3.Enerjisa bir süre sonra görevli göndererek vatandaşa kaçak/usulsüz elektrik kullanma tutanağı düzenliyor. Bu tutanağa göre kurulu güç üzerinden bir hesaplama yapıp (sayaç kullanılan elektriğin miktarını belirlediği halde) bir ceza uyguluyor. Elektriğini kesiyor, ancak sayacı mühürlemiyor.

4.Borçlar Kanununa aykırı bu uygulamayla Enerjisa vatandaştan haksız kazanç sağlamış oluyor. Aboneliğini yenileyen vatandaş ta eskiye göre üç kat tutarına yakın depozit ödüyor.

Yukarıdakilere ek olarak faturaya yansıyan “sayaç okuma bedelini” yani çalıştırdığı görevlinin ücretini de tüketiciye ödetmesini sayarsak enerji dağıtım işi kaymaklı kârı olan bir iş haline geliyor.

Şimdi sıra kayıp kaçak tutarlarına geldi.  TEDAŞ’ın geçmiş yıllardaki verilerine göre:

Doğu ve Güneydoğu:

             TÜKETİLEN MİKTAR         ÖDENEN MİKTAR      KAÇAK ORANI%

MARDİN        3.139.826.081               858.491.679               72.66

ŞIRNAK         1.056.093.873               307.571.016                70.87

BATMAN        1.162.739.317               389.073.263              66.54

DİYARBAKIR   3.613.663.393             1.248.843.912             65.44

HAKKÂRİ         422.741.681                150.684.836                64.36

Batı:

             TÜKETİLEN MİKTAR            ÖDENEN MİKTAR      KAÇAK ORANI%

MUĞLA      1.351.960.049                  1.305.528.152                     3.43

Ç.KALE       1.739.207.113                 1.882.711.219                      3.25

BİLECİK         964.573.925                    936.657.931                       2.89

KARABÜK       564.125.013                    552.117.164                     2.13

DENİZLİ       1.449.236.586                1.430.455.120                      1.30

Tabloya göre, Doğu ve Güneydoğu illerimizde vatandaş yıllarca elektrik bedellerini ödememiş. Buna göz yumulmuş. Yani o bölgede yaşayan vatandaşa devlet bu yolla kaynak aktarmış.

Şimdi bunların bedelini elektrik bedellerini düzenli ödeyen vatandaşa “kayıp kaçak bedeli” adı altında ödetiyorlar. Bu ne hukuka sığar ne de adalete. Buna halk arasında “vur abalıya” denir.

Enerjisa’nın bir uygulamasından daha söz etmek isterim. Bu ne kadar yaygındır bilmem ama başıma geldi.

2006 yılında Adana’da usulsüz (abonesiz) elektrik kullandığım için kaçak tutanağı tutuldu. Tahakkuk eden borcu taksitlendirip ödedim. Şimdi Enerjisa bu tutanağı 2008 yılında tutulmuş gösterip bedelini benden tahsil etmek istiyor.

Ödemeyle ilgili belgeleri saklamamış olacağımı varsaymış olmalılar. Ama yanılmışlardı. Belgelerin birer kopyasını kendilerine verdim. Umarım tazminat davası açmamı gerektirecek bir ilişki doğmaz.

Enerjisa, içinde yer aldığı gurup açısından güvenilir olmasını beklediğimiz bir kurum. Ama bazı uygulamaları Borçlar Kanununa aykırı olmaktan öte TCK’nın dolandırıcılıkla ilgili maddeleri kapsamında da değerlendirilebilir mi merak ediyorum…