Ercan Dolapçı

İranlı ünlü şair Firdevsi’nin “Şehname” adlı destan şiirinin ilk cildinden sonra II. cildi de Türk Prof. Dr. Nimet Yıldırım’ın çevirisiyle Türkçe’ye eksiksiz olarak kazandırıldı. İran edebiyatının en önde gelen şairlerinden ve İran kültürünün yaratıcılarından Firdevsi’nin eski İran kahramanlık hikâyelerini 52 bin 390 beyitte anlatan “Şehname” adlı şaheseri bütün çağların en büyük destanı olma özelliğini koruyor.

Kitabın önsözünde, “Firdevsi, İran’ın eski hikâyelerini ele alan büyük bir şairdir. Bu ülkenin İslamiyet’ten önce efsanevi destanlarını anlatan ‘Şahname’ ise dünya edebiyatının en önemli eserlerinden biri sayılır” denmektedir. Şehname, 10. yy sonlarında o devir İran hükümdarı Gazneli Mahmut’a sunulmuştur; Mahmut, bu eseri yazması için Firdevsî’yi maddî ve manevî her bakımdan destekleyen Türk soylu hükümdardır. Türk (Saka) kağanı Alp Er-Tunga (burada Efrasiyab), Şehnamenin başkişilerindendir.

Şehnâme’de İran’a ait olan her şeyin iyi, üstün ve eşsiz tutulduğu görülür. Eseriyle İran kültür ve uygarlığının temel taşını oluşturan Firdevsî, çağlar boyu Fars (Acem) milliyetçiliğinin en etkili kişisi olmuştur. Prof. Dr. Nimet Yıldırım’ın “Şahname I” çevirisi ise Tahran’da düzenlenen “24. Uluslararası Yılın Kitabı Ödülü” yarışmasında ödüle layık görülmüştü.