Çevre  ve  Doğaya  Bakışımız  ve Tece Beldesi  Direnişinin  Başarısı!..

Ülkemizin gelişmekte olan diğer ülkeler gibi bir enerji açığının olduğunu biliyoruz.  Var olan hidroelektrik santrallerimiz (HES) yeterli enerji üretemediği için, kömürle çalıştırılan termik santraller ve doğal gaz çevrimli santraller devreye sokulmuştur.  Gene de sorunun kısa vade de çözümü zor görüldüğü için, nükleer santraller için hazırlıklar yapılmaktadır.  Bir tanesi de Doğu Akdeniz bölgesi hedef seçilerek inşaatına başlanmıştır.

Bunların yanında, kim söylemişse bu yalanı; “Su akar, Türk bakar!” sloganına sığınan iktidarımız, gözünün kestiği her dere de ve vadi de küçük boyutlu olsa da birer HES yapımı için düğmeye basmıştır.

Özellikle Doğu Karadeniz’in dereleri ve vadileri bu furyadan nasibini almış görünmektedir.  Çevre halkının ve sivil toplum kuruluşlarının bu projeleri önleme çabaları yıllardır sürüp gitmektedir.  Özellikle Fırtına Vadisi ile İkizdere Çayı, doğayı ve çevreyi korumak adına savunulan alanlardır.   Çevre dostu insanlarımızın direncine sonunda yargı da katılmıştır.  Her iki bölgeye HES yapımı, çevre ve doğa varlıklarının geriye dönüşümsüz olarak yok olacağı endişesi ile adı geçen alanlara baraj inşaatı yapılması şimdilik engellenmiştir.  Şimdi de sırada Munzur Çayı ve Vadisi vardır.  Buranın akıbeti ise henüz meçhuldür.  

Kaldı ki, bu gibi dereler üzerine kurulacak HES’lerin ülkenin enerji açığına ciddi bir olumlu katkısı da olmayacağı görünmektedir.  Belki tek kazançlı çıkacaklar “yap, işlet, devret” projesini benimseyen yüklenici firmalar olacak, ürettikleri elektriği iyi bir para karşılığı dağıtım firmalarına satarak hayli nemalanacaklardır.

Doğayı katledenler sadece HES inşaatları değildir.  Kaz Dağı ve Bergama yöresinin altın madeni için yapılan doğa tahribatlarına, şimdi de Gediz Deltası alanlarında nikel madeni için yapılan anlaşma eklenmiştir.  Altın madenini arıtmak için siyanür kullanılırken, nikeli elde edebilmek için de tonlarca sülfürik asit harcanacağı ve de yaklaşık 800.000 ton olarak tahmin edilen bu zehirli maddenin toprak katmanlarına sızacağı endişesi yaşanmaktadır.  Keza yöre halkının direnmesine karşın Cerattepe maden kazısı devam etmektedir.Duyumlarımıza bakılırsa, halen yüzlerce maden arama alanının kişilere ve özel firmalara dağıtıldığı ve de bu arama ile işletme işlemlerinin ÇET raporlarına rağmen çevre ve doğaya saygı adına önemli görülmediği endişesi öne çıkmaktadır.

Enerji sıkıntısının bilinen en doğru çözümünün, yenilenebilir enerji kaynakları adını verdiğimiz rüzgâr ve güneş olanaklarını yeterince değerlendirmek olduğunu tüm insanlık kabullenmektedir.  Gelişmiş ülkelerde de enerji sağlamak için bu yöntemlere ağırlık verilmektedir.  Örneğin; Danimarka, Kuzey Buz Denizi şelfine 2000 adet rüzgâr enerjisi üretecek tribün inşa etmiştir.

Ülkemizde de rüzgâr enerjisi adına güzel örnekler vardır.  Bozcaada’da başlayan ilk kurulumlar ülke geneline yavaş olsa da yayılmaktadır.  Trakya, Ege, Doğu Akdeniz ve Konya, Karaman gibi rüzgârı devamlı ve bol alanlar kısmen bakir haldedir denebilir.  Bugüne kadar kurulan rüzgâr santrallerinin gücü sadece 5.773 MW imiş.  2020 yılına kadar da hükümetin hedeflediği rakam 20 bin MW olarak söyleniyor.  Hâlbuki Elektrik İşleri Etüt İdaresi, ülkemizin rüzgâr enerjisi üretim kapasitesinin 130 milyar kWh olabileceğine işaret ediyor.  Halen ülkemizin yıllık elektrik ihtiyacının 200 milyar kWh olduğu dikkate alınırsa, ne denli kaybımız olduğunu anlayabiliriz.  

Güneş enerjisi konusuna gelirsek, tek başarımız çatılarımıza kondurmuş olduğumuz sıcak su temin etmek amaçlı panellerimizdir.  Güneş yardımı ile elektrik üretmek çabalarımız şimdilik laboratuvar düzeyindedir.   

Yenilenebilir enerji konusunda firmaların çekingen davranmasının en önemli sebebi, 2 – 3 yıldır rafta bekleyen ‘Yenilenebilir Enerji Yasası’nın’ bir türlü kanunlaşmamasında yatsa gerektir.  Bu gecikmenin nedeni olarak nükleer santral ve HES yapımına öncelik tanınmak istenmesinin iktidarın bir tercihi olduğu söylenebilir.

AKP İktidarı, belediyecilik alt yapısından geldiği için olsa gerektir, inşaatı ve şantiye kurmak hizmetini çok sevmektedir.  Betonarme yapıları ise sanırım gelişmişlik olarak algılamakta ve gerek yüksek binalar ve gerekse özellikle sarı yaldızlı gösterişli yapıları ülkenin itibarının yükselmesi olarak kabul etmektedir.  Buna karşın, çevre ve doğa düşmanı gibi davranmaktan kaçınmamakta ve nerede uygun bir hazine arazisi varsa yüklenici firmalara aktarmaktadır.

Yakın bir örneğini, Mersin’in Mezitli İlçesi sınırlarında yer alan Tece Beldesi’nde yaşamış bulunuyoruz.   Birkaç yıl içinde tüm narenciye bahçelerini yok eden inşaat dünyası, dünün yeşil doğasını betonarme ormanına çevirmiştir.   Kala kala denizin kenarında galiba toplamı 70 dönüm kadarlık bir hazine arazisi elde kalmıştır.   Mezitli Belediye Başkanlığı, bu alanı hazineden alarak tüm Tece yaşayanları adına park, spor alanı ve plaj bölgesi olarak kullanıma açmak niyetinde idi.   Ancak bu alanın hazine tarafından otel yapılmak üzere iki firmaya verildiği anlaşıldı.  Mezitli Belediye Başkanı Sayın Neşet Tarhan, yöre halkından ve yerel basından destek alarak bu devir işleminin durdurulması çağrısını yaptı.  Ve yapılan toplu itiraz, Devlet Bakanı Sayın Lütfü Elvan’ın da desteği ile şimdilik geçerli kılındı.  Hazine devir işlemini yüklenicilere değil, Mezitli Belediyesi’ne yaparsa, bu gelişme toplumsal geçerlilik kazanacak, Mersin ve Mezitli halkı kazanacaktır.

Şahsen Sayın Neşet Tarhan’ı kutluyorum.   Önderlik yaptığı bir eylemle halk yararına karar alabilmek iradesini hükümete kabul ettirmiş ve hepimize örnek olmuştur.  Demek ki, doğru kararlar üzerinde parti, etnik yapı ve inanç dünyalarımızı ayrım konusu yapmadan toplum bileşenleri olabilirsek sonunda kazanabileceğimizin özgüveninibizlere kazandırmıştır.  

Bu örgütlenmeyi seçimler öncesi bize umut veren bir başarı olarak görüyorum!..

                                                                                              Erdal Akalın (17.02.2018)