Gıda enflasyonunda yaşanan artışın maliyet kaynaklı olduğunu belirten Mersin Ticaret Borsası (MTB) Başkanı Abdullah Özdemir, “Döviz kurlarında acilen istikrarın sağlanması ve işçilik verimliliğinin artırılması gerekmektedir. Buna ek olarak piyasayı izleyecek ve denetleyecek etkin bir piyasa takip mekanizmasının kurulması gerekiyor” dedi. 

Gıda enflasyon yükselmesini değerlendiren MTB Başkanı Özdemir enflasyon oranlarının tüketiciyi etkilediği belirterek, “Son üç yılın istatistiklerini incelediğimizde enflasyon oranlarının yükselmesinde en önemli etkenler arasında döviz kurlarındaki yükseliş ve işçilik maliyetlerindeki artışın geldiğini görüyoruz. Rakamların diliyle ifade edecek olursak, son üç yılda enflasyon oranımız yüzde 37 oranında artarken, dolar kuru yüzde 65 ve asgari ücret yüzde 60 düzeyinde arttı. Görüldüğü üzere enflasyondaki artış talep kaynaklı olmayıp, maliyetlerdeki yükseliştendir” dedi. 

Tarım sektöründe ithal girdi oranının yüksek olduğunu ve dövizde yaşanan artışın yerli ürünleri de etkilediğini belirten Özdemir, “Döviz kurlarında son üç yılda yaşanan yüzde 65'lik yükseliş, enflasyon oranlarının bugünkü seviyesine ulaşmasının temel sebeplerinden olmuştur. Diğer yandan tarım sektörü emek yoğun bir sektördür. Yine son üç yılda işçilik maliyetlerinde yaşanan yüzde 60 oranındaki artış, üretim maliyetlerini ve bunun sonucu olarak da tüketici fiyatlarını olumsuz yönde etkilemiştir” açıklamasını yaptı.

Enflasyon sepetinin yaklaşık çeyreğini oluşturan gıdanın özellikle toplumun alt gelir grubunu etkilediğini vurgulayan Özdemir, bunun sosyal bir sorun olduğunu belirtti. Özdemir çözüm için, “Bunun önüne geçebilmek için öncelikli olarak döviz kurlarında acilen istikrarın sağlanması ve işçilik verimliliğinin artırılması gerekmektedir. Buna ek olarak piyasayı izleyecek ve denetleyecek etkin bir piyasa takip mekanizmasının kurulması gerekiyor. Geçtiğimiz aylarda patates ve soğan fiyatlarında yaşananlar, bu mekanizmaya ne kadar ihtiyacımız olduğunu açıkça göstermiştir” ifadelerini kullandı. 

100 Günlük İcraat Programı’nı değerlendiren Özdemir, “Ticaret Bakanlığımıza ait. 
100 Günlük İcraat Programında etkin bir Piyasa Gözetimi ve Denetim sistemi için ihtiyaç duyulan mekanizmanın belirlenerek mevzuat hazırlıklarına başlanacağı ifade ediliyor. Bu mekanizmanın sadece fiyat hareketlerini değil, tarımsal rekolteyi ve konjonktürel arz-talep dengesizliklerini de yakından izlemesi gerekir. Böyle bir sistem ile özellikle kısa dönemli arz eksiğimiz bulunan ürünler açısından eksiklerimizin önceden öngörülerek tedbirlerin zamanında alınması ve spekülatörlerin önünün kesilmesi mümkün olacaktır” şeklinde konuştu. 

Gıda enflasyonunun orta ve uzun vadeden kökten çözümü için yerli üretimi desteklenmesini ve üretim yılına etki edecek planlamaya ihtiyaç duyduğu ifade eden Özdemir, “Ülkemizin iklim koşulları bir çok ürünün farklı aylarda üretilmesine uygundur. Örneğin soğan Adana'da mayıs ayında, Amasya Suluova'da ise haziran-temmuz aylarında hasat edilmektedir. Nohut, Gaziantep'te haziran, Konya'da temmuz sonu-ağustos zamanı çıkmaktadır. Bu örnekler çoğaltılabilir. Dolayısıyla, bu üretim planlaması arz açığını önleyecek şekilde yapılmalıdır. Ayrıca, tarla-sera ve sera-tarla geçiş süreçlerinin yine arz açığına fırsat vermeden, sürekliliği sağlayacak biçimde uygulanabilmesi, üretimin yılın farklı mevsimlerine yayılması açısından büyük önem taşımaktadır” dedi. 

Mevcut durumunda sağlıklı veri bulunmadığına dikkat çeken Özdemir, “Mevcut durumu yansıtmaktan uzak istatistiklerle politika tasarımı, geliştirilmesi ve uygulanması mümkün değildir. Dolayısıyla bu üretim planlamasının sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için mevcut veri sistemimizin hangi üretim faktörlerine sahip olduğumuzu, ne ürettiğimizi ve ne tükettiğimizi detaylı olarak ortaya koyacak şekilde yeniden ele alınması gerektiğini düşünüyorum. Bahsettiğimiz tedbirlerin zamanında alınması halinde TÜFE (yüzde 15,39) ile Gıda Enflasyonu (yüzde 18,89) arasındaki makas kapanabilecektir” diye konuştu.