Öğretim Birliği Yasası’nın mimarı: Vasıf Çınar | DEMOKRAT MERSİN | Mersin'in Demokrat Gazetesi

 
 
 
10:22  ÖZBOZKURT VE YEŞILKUŞ’TAN İL EMNIYET MÜDÜRÜ KARABÖRK’E ZIYARET  10:20  KUVAYı MILLIYE RUHU FOTOĞRAFLARLA YENIDEN CANLANDıRıLDı  10:10  MTSO, KENTIN BEKLENTILERINI VAHAP SEÇER’LE PAYLAŞTı  10:00  BAŞKAN SEÇER MUT HALKIYLA BULUŞTU  09:55  BAŞKAN ÖZYIĞIT, “BALıK PAZARı SAYıSıNı ARTTıRACAĞıZ”  09:39  CEZAEVI AVUKAT GÖRÜŞME ODASıNDA YENILEME BAŞLADı  09:35  AVUKATLARA ‘SEÇIM VE SANDıK GÜVENLIĞI EĞITIMI’ VERILDI  09:32  81 BARO: CINSEL ISTISMARA HEP BIRLIKTE DUR DIYELIM  09:27  FITCH BÜYÜKŞEHIR’IN KREDI NOTUNU B+’YA YÜKSELTTI  22:02  BAŞKAN SEÇER, TARSUS HALKı ILE IFTAR YAPTı  21:52  SEÇER: “BİZ HERKESİ KUCAKLIYORUZ, HERKESİ AİLEMİZDEN BİLİYORUZ”  21:39  MITOLOJIDEN GÜNÜMÜZE SAVAŞıN ANTROPOLOJISI  21:22  LEVE (YAŞA)! LEVE PALESTINA’NıN ÖYKÜSÜ  21:10  MERSIN SINEMA OFISI KENTI BEYAZ PERDEYE TAŞıYACAK  21:10  YEŞIL BÜYÜME VE MAVI EKONOMI ÇALıŞTAYı DÜZENLENDI   20:38  MTSO KENTSEL DÖNÜŞÜM ÇALıŞMA GRUBU İSTANBUL’DAKI ÖRNEKLERI INCELEDI  20:28  ÖZYIĞIT “AVRUPA KADıN BASKETBOLUNUN KALBI YENIŞEHIR’DE ATACAK”  20:23  MESLEK LISELERINE SÜRDÜRÜLEBILIR GELIR KAYNAĞı SAĞLANMALı   11:37  BAŞKAN SEÇER, TARSUS HALKIYLA BULUŞTU  11:28  HALKKENT ÇOCUK GELİŞİM MERKEZİ’NDE SEVGİ DOLU ETKİNLİK 
Öğretim Birliği Yasası’nın mimarı: Vasıf Çınar

 

Vasıf Çınar, kadrosunda yer aldığı Cumhuriyet aydınlanmacılarının tümünün ortak yazgısı olan yokluktan varlık çıkarma konusunda başarı gösteren; Cumhuriyet'i ulusal, laik, bilimsel ve halkçı temellere oturtmak için kararlı adımlarla yürüyen devrimcilerdendir.

 
NAZIM MUTLU / ULUSAL EĞİTİM DERNEĞİ GENEL BAŞKANI

Cumhuriyet Devrimimizin büyük önderi Mustafa Kemal Atatürk’ün gerek cephelerde gerekse ülkemizin kurtuluş-kuruluş yıllarında attığı her adımda başarılı olması rastlantı değildir. O’nun başarılarındaki en önemli etkenlerden biri “en gerçek kılavuz” olarak gördüğü bilimdir. Diğer önemli etkenlerden biri de, her biri Kuva-yı Milliye siperlerinden gelen, Devrimlerin hazırlanışı ve yaşama geçirilişinde öncü, donanımlı kadroları çevresinde bulmuş olmasıdır. “Üç Devrim Yasası”ndan biri olan “Tevhid-i Tedrisat”ın hazırlayıcılarından Vasıf Çınar, bu kadronun önde gelen adlarındandır.

SAVAŞ ÇIKTI OKULA ARA VERDİ

Tam adıyla Hüseyin Vasıf Çınar, 1892’de İzmir’de dünyaya gelir. Babası, kaymakamlık görevlerinde bulunan Abdullah Hulusi’dir. Çınar, İzmir İdadisi’ni bitirdikten sonra İstanbul Hukuk Mektebi’ne girer ama Birinci Dünya Savaşı çıkınca okula ara verir. 1915-1918 arasında yakın arkadaşı ve Cumhuriyet’in öncü kadrolarından Mustafa Necati ile İzmir’de Özel Şark Mektebi’ni kurar ve birlikte yönetirler. Hukuk Mektebi’ni bitirdikten sonra bir süre öğretmenlik yapar. Yine arkadaşı Mustafa Necati ile Türkocağı’nın İzmir Şubesini kurarlar. İzmir’in işgaline devlet engel olamayınca Vasıf ve arkadaşları Kuva-yı Milliye’yi oluşturup direnişe geçerler. İzmir’deki işgal güçlerinin baskısı sonucu Balıkesir’e geçip Musrtafa Necati ile Redd-i İlhak Cemiyeti’ni kurarlar, İzmir’e Doğru adıyla çıkardıkları gazeteyle direnişin örgütlenmesine etkin olarak katılırlar. Vasıf Çınar, İzmir’in kurtuluşundan sonra bir süre İzmir Milli Eğitim Müdürlüğü'ne getirilir (o sırada Hasan-Âli Yücel de İzmir’de öğretmendir), ardından Milli Eğitim Bakanlığı Özel Kalem Müdürü olur. 1923’te Saruhan Milletvekili olarak TBMM’ye giren ve Meclis’te ateşli söylevleriyle dikkat çeken Çınar, 50’den çok arkadaşıyla “Tevhîd-i Tedrisat Kanunu” önergesini hazırlar. 3 Mart 1924’te öbür Devrim Yasalarıyla birlikte kabul edilen bu yasanın çıkışından üç gün sonra Milli Eğitim Bakanlığı’na getirilir. Falih Rıfkı Atay’ın Çankaya’sında “Mustafa Necati’ye göre daha sert” diye nitelediği Çınar, 22 Kasım 1924’te kurulan Fethi Okyar hükümetine kadar bu görevde bulunur.

DİPLOMAT ÇINAR

Milli Eğitim Bakanlığı’ndan ayrılışının altı ay sonrasında Prag (Çekoslovakya) Büyükelçiliği’ne (1925-1927) atanan Vasıf Çınar, sonraki yıllarda Macaristan’da (1927-1928), SSCB’de (1928), İtalya’da (1932-1934) ve yeniden SSCB’de (1934-1935) büyükelçilik görevlerinde bulunur. Son görev yerindeyken, 2 Haziran 1935 günü bağırsak düğümlenmesi ve kalp durması nedeniyle Moskova’da yaşamını yitiren Çınar, 8 Eylül 1924 tarihli genelgesinde, Mustafa Kemal’in 1921’deki ilk Maarif Kongresi'nde vurguladığı “milli terbiye” çizgisini izleyeceğini gösterir. 11 maddeden oluşan genelgenin ilk maddesinde “Millî varlığımıza ve şuurumuza sadakatle sahip olacağız” der. Aynı genelgede, kısa sürede her okulu laboratuvar, atölye ve çeşitli ders araç gereçleriyle donatacaklarını söyleyen Çınar’ın eğitime ilişkin taşıdığı bütüncül yaklaşımın örneğini de sergiler. Okulda okuma alışkanlığı kazandırmak, sağlıklı yaşamak, spor yapmak, sağlıklı bir okul-aile-toplum ilişkisi oluşturmak…

Osmanlı’nın son yıllarında, zaten oldukça yetersiz olan örgün eğitimin Cumhuriyet döneminde üstleneceği işlevi ayrıntılarıyla açıklar ve uygulamaya geçirme kararlılığını yöneticilere, öğretmenlere şöyle duyurur: “Bu tamimde işaret ettiğim noktalara mekteplerin ne dereceye kadar ihtimam ettiklerini (uyduklarını, özen gösterdiklerini) sık sık teftişlerle ehemmiyetle takip edeceğim. Bütün arkadaşlarıma vazıhan (açıkça) söyleyeyim ki, bu tamimi mutat ve merasime ait bir hareket gibi telakki etmesinler. Tespit ettiğim bu maddelerde ihmal ve lakaydilerini (kayıtsızlıklarını) gördüğüm mektep idare ve talim heyetlerinin vaziyetini müsamaha ile görmeme imkân yoktur.”

ALTAY SPOR KULÜBÜ'NÜ KURDU

İzmir’deki Altay Spor Kulübü'nün kuruculuğu, İstiklâl Mahkemesi savcılığı gibi görevlerde de bulunan Çınar, arkadaşı Mustafa Necati’nin Milli Eğitim Bakanı iken 1 Ocak 1929’da beklenmeyen ölümü üzerine ikinci kez Milli Eğitim Bakanı olur, ama bu görevde üç ay kalır. 1924’te, ilk bakanlığı sırasında İzmir’deki yerel gazetelerde yer alan bir demecinde, “Bütün mekteplerimiz 3 bin 200’dür. Kaza merkezlerini, vilayet merkezlerini de korsanız bu adetten fazla çıkamazsınız. Mevcut iptidai muallimlerimiz (ilkokul öğretmenlerimiz) de 5 bin 600’dür. Halbuki 300’ü mütecaviz (aşkın) kazamızın 70 bin muallime ihtiyacı vardır. Fakat buna mukabil mevcut muallim 5 bin 600’dür. Sarahatle, vukufla (bilerek) ve iş başında bulunmak itibariyle söylüyorum ki, Türkiye Cumhuriyeti’nde tedris-i iptidaiye (ilköğretim) yoktur!”
 
Vasıf Çınar, kadrosunda yer aldığı Cumhuriyet aydınlanmacılarının tümünün ortak yazgısı olan yokluktan varlık çıkarma konusunda başarı gösteren; Cumhuriyeti ulusal, laik, bilimsel ve halkçı temellere oturtmak için kararlı adımlarla yürüyen devrimcilerdendir. Dönemin öbür Kuva-yı Milliyecileri, arkadaşı Mustafa Necati ve Dr. Reşit Galip’le Ankara’daki Cebeci Asrî Mezarlığı’nda yan yana yatan Vasıf Çınar, başka hizmetleri bir yana, son 70 yılın büyük bölümünde iş başında bulunan karşıdevrim iktidarlarınca hedef tahtası yapılan Öğretim Birliği (Tevhid-i Tedrisat) Yasası’nın mimarı olarak ölümsüzleşmiştir.

O’nu ölümünün 84. yılı nedeniyle bir kez daha saygıyla, minnet borcuyla anıyoruz.


Kaynaklar:

• Binbaşıoğlu, Cavit; Türk Eğitim Tarihi, Anı Yay., Ankara 2009.

• Gazalcı, Mustafa; Cumhuriyetin Eğitim Devrimi, Öğretmen Dünyası Yay., Ankara, 2014.

• Fişek, Gürhan; Laik Eğitimin Mimarı: Vasıf Çınar. https://portreler.fisek.org.tr/laik-egitimin-mimari-vasif-cinar/ Erişim: 30.05.2019.

• http://www.biyografya.com/biyografi/17684, Erişim: 30.05.2019.



Yorum Ekle comment Yorumlar (0)

Yapılan yorumlarda IP Bilgileriniz kayıt altına alınmaktadır..!

    YORUM BULUNMUYOR!


 
  HIZLI ARA
 
 
 
  HAVA DURUMU
 
..

Mersin Haberleri, Mersin Son Dakika, Mersin Haber, Haberler, Son Dakika, Mersin, Mersin Siyaset



 
 
ANASAYFA İLETİŞİM KÜNYE GİZLİLİK İLKELERİ

 
Siteden yararlanırken gizlilik ilkelerini okumanızı tavsiye ederiz.
demokratmersin.com © Copyright 2007-2024 Tüm hakları saklıdır. İzinsiz ve kaynak gösterilemeden yayınlanamaz, kopyalanamaz, kullanılamaz.

URA MEDYA