BİK Genel Kurul üyeleri, gazete temsilcileri, meslek örgütü yöneticileri, 'Yargı Reformu Strateji Belgesi'nde yer alan gazetelerde yayınlanan resmi ilanların verilmeyeceği yönündeki maddeyi Aydınlık'a değerlendirdi.

ERCAN KÜÇÜK

Adalet Bakanlığı'nın hazırladığı Yargı Reformu Strateji Belgesinde, gazeteleri de çok yakından ilgilendiren bir madde yer aldı. Belgeye göre yazılı basını ayakta tutan en önemli gelir olan resmi ilan statüsündeki icra ilanlarının, yaygın/yerel gazetelerde yayınlanma zorunluluğu kalkacak. Kağıt ve döviz kurundaki artış nedeniyle zor günler geçiren yazılı basın, şimdi en önemli gelir kaynağı resmi ilanlarda kesinti riski altında.

Belgeyi Aydınlık'a değerlendiren Basın İlan Kurumu (BİK) Genel Kurul üyeleri, gazete temsilcileri, meslek örgütü yöneticileri, bu madde geçerse dışarıdan beslenen, başka amaçlara hizmet eden basının önünü açar uyarısında bulundular. Kağıt fiyatlarındaki artış nedeniyle zorlanan gazeteler bir de ilan gelirlerinden olursa, ayakta kalan gazeteler de batacak, meydan yabancılara kalacak.

Yabancı sermayeli basının son dönemde Türkiye'ye artan ilgisi, meydanı yabancılara bırakma utarısını destekler nitelikte. Türkiye'de yayın faaliyetini sürdüren BBC, Euronews, Sputnik, Deutsche Welle, Voice of Amerika (VOA), Independent gibi 17 yabancı basın kuruluşu var. En son DW önderliğinde VOA, BBC ve F24, youtube’de +90 adında ortak bir haber kanalı açtılar.

Yabancı basının Türkiye'ye ilgisini değerlendiren uzmanlar, özellikle gençleri hedef alan kanal üzerinden Türkiye'ye karşı psikolojik harekat ve algı yönetimi yapılmak istendiğini vurguluyorlar.

BİK Genel Kurul üyesi ve Çorum Hakimiyet Gazetesi Sahibi Şevket Erzen, madde geçerse gazetelerin en az yüzde 70'inin kapanacağını söyledi. BİK Yönetim Kurulu Üyesi ve TGC Genel Saymanı Ahmet Özdemir, resmi ilanları bir yük gibi görenlere seslenerek “Habercilik hizmetinin kamuya maddi katkısı ölçülemez” dedi. Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Sekreteri İlkay Akkaya gazetelerin yaptığının bir kamu faaliyeti olduğuna, devletin, basın özgürlüğü ve toplumun özgürlüğü için gazeteleri desteklemesi gerektiğine dikkat çekti. Yeniçağ Gazetesi sahibi ve İyi Parti İstanbul Milletvekili Ahmet Çelik, Hükümete ve Cumhurbaşkanına, maddenin paketten çıkartılması için çağrı yaptı.

'BAŞKA AMAÇLARA HİZMET EDEN BİR BASIN…'

‘İcra harç ve masraflarının azaltılmasına yönelik’ olduğu, İcra ve İflas Sisteminin yönetim, personel ve teşkilat yapısını güçlendirme amacı güttüğü öne sürülen Kanun teklifi son aşamaya geldi.

İcra iflas ilanlarının resmi ilanların yüzde 55'ini teşkil ettiğini vurgulayan BİK Genel Kurul üyesi ve Çorum Hakimiyet Gazetesi Sahibi Şevket Erzen madde geçerse basının en az yüzde 70'inin kapanacağını belirtti. Erzen maddenin getireceği sonuçları değerlendirirken kritik uyarılarda da bulundu. Gazetelerin en önemli gelir kaynağının kesilmesiyle, dışarıdan beslenen, başka amaçlara hizmet eden basının ortaya çıkabileceğini vurgulayan Erzen şunları belirtti: "Bu ilanlar kalkarsa şeffaflık da ortadan kalkar. BİK'in kuralları gereği bir istihdam da sağlıyor bu gazeteler. Bu madde ile yerel basını bu şekilde söndürdüğümüz zaman başka tehlikeler de ortaya çıkabilir. Türkiye'nin hassas bölgelerinde dışa açık, dışarıdan beslenen yerel gazeteler ortaya çıkar. Milli birlik hassasiyeti olan insanları rahatsız edici derecede dış çalışmalara, görüşlere açık, dışarıdan beslenebilen, başka amaçlara hizmet eden gazeteler çıkabilir. Bu bir tahmin, bir kaygı. Meclis'te görüşmeler yaptık. Konunun hassasiyetini anlattık. Biz bu yanlıştan dönüş olacağı kanaatini taşıyoruz."

 

Şevket Erzen

'FAZİLET ADALARINA KİLİT VURULACAK'

Gazetelerde yayınlanan ilanlar yoluyla kamuoyuna açık ve şeffaf olarak satışlar yapıldığını ifade eden BİK Yönetim Kurulu Üyesi ve TGC Genel Saymanı Ahmet Özdemir "İcra-iflas ve ihale ilanları başta olmak üzere resmi ilanlar, can suyu niteliğinde" dedi. Özdemir şöyle devam etti:

"Ne yazık ki bir süreden beri, başta yargı ilanları olmak üzere resmi ilanları bir yük gibi gören bürokratik anlayış yaygınlaştı. Oysa bu anlayışın temsilcileri de gazetelerin anayasal görevi olan habercilik fonksiyonuna ihtiyaç duyuyor. Habercilik hizmetinin kamuya maddi katkısı ölçülemez. Kaldı ki, gazeteler resmi ilan yayınlama hizmetleri karşılığında kestikleri faturaların bedelinin büyük bölümünü, türlü vergi, istihdam, SGK giderleri olarak kamuya döndürüyor. Düzenleme ve yasa teklifiyle kaldırılmak istenen İcra ilanları başta olmak üzere yargı ilanları, tüm resmi ilanlar içinde yüzde 50’nin üzerinde bir ağırlığı kapsıyor. Eğer TBBM Genel Kurulu’nda gerekli düzeltmeler yapılmazsa ilk etapta, Anadolu’nun il ve ilçelerinde yayın yapan, binlerce kişiye istihdam imkanı yaratan ve Yüce Atatürk’ün 'Fazilet Adaları' dediği Anadolu Gazetelerinin büyük bölümü kapılarına kilit vuracak.

Ahmet Özdemir

'ÖLDÜRÜCÜ DARBE OLUR'

Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Sekreteri İlkay Akkaya da pakette yer alan maddeye tepki gösterdi. Ekonomik kriz ve sektörel daralmanın zaten gazeteleri ve gazetecileri vurduğunu hatırlatan Akkaya, düzenlemenin gazetelerin nefes borusunu keseceğini, öldürücü darbe olacağını belirtti. BİK gelirlerinin artırılması gerektiğini söyleyen Akkaya, şöyle devam etti:

"Özellikle yerel basın çıkmayacaktır. Gazeteler bir kamu faaliyeti yürütmektedir. Devlet, basın özgürlüğü ve toplumun özgürlüğü için gazeteleri desteklemeli. Mevcut düzenleme devam etmeli. Gazeteciler sektördeki daralma nedeniyle zaten işsizlikle boğuşuyor. Bu düzenleme sonucunda işsizler ordusu daha da büyüyecektir. İletişim Fakülteleri her yıl 16 bin mezun veriyor. İstihdam alanlarının genişletilmesi gerekirken buna zarar verecek uygulamalardan kaçınılması gerekir. Cumhurbaşkanı ve bakan konunun taraflarına kulaklarını tıkamamalı. Halkın haber alma hakkı ve istihdama zarar vermemesi için uyarılar dikkate alınmalı"

İlkay Akkaya

'MADDE ÇIKARTILSIN DİYE ÇALIŞACAĞIZ'

Yeniçağ Gazetesi sahibi ve İyi Parti İstanbul Milletvekili Ahmet Çelik de düzenlemenin aynı şekilde geçmesi halinde yüzlerce gazetenin kapatılacağını belirtti. Mecliste ilgili maddenin paketten çıkarılması için çalışacaklarını ifade eden Çelik şunları söyledi:

Ahmet Çelik

"Bu madde kanunlaştığı taktirde yüzlerce gazete kapanacak anlamına gelir. Hükümet, işçi çıkarmasını engellemek istediği işletmelerin personel maaşlarının yarısını ödüyor şu anda. Bunu yapan devletin, yargı reformu adı altında binlerce gazetecinin işsiz kalmasına yol açacak bir yasa çıkarması, gazetelerin resmi ilan gelirlerini kesmesi, anlaşılır şey değil. İnşallah hükümet ve Cumhurbaşkanı değerlendirip reform paketinden bu maddenin çıkartılması için bir irade koyarlar."