Arsa karşılığı inşaat işlerinde KDV uygulamasına ilişkin olarak gerekli açıklamalar 30

Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin D bölümünde yapılmıştır.
Arsa karşılığı inşaat işlerinde iki ayrı teslim söz konusudur. Bunlardan birincisi, arsa
sahibi tarafından müteahhide arsa teslimi; ikincisi ise müteahhit tarafından arsaya
karşılık olarak arsa sahibine bağımsız birim (konut veya işyeri) teslimidir.
Arsa karşılığı inşaat işlerinde vergiyi doğuran olay, müteahhidin arsa karşılığı konut,
işyeri gibi bağımsız birimleri arsa sahibine teslimiyle gerçekleşmektedir. Bu tarih
itibariyle arsa açısından da vergiyi doğuran olay vuku bulmaktadır. Taşınmazda teslim
kural olarak tapuya tescil ile gerçekleşmekle birlikte, tapuya tescilden önce bağımsız
birimlerin alıcının tasarrufuna terk edilmesi durumunda da vergiyi doğuran olay
gerçekleşmektedir.
Dolayısıyla, arsa sahibinin arsa tesliminin ticari nitelikli olması durumunda arsa için,
müteahhidin ise arsa sahibine teslim ettiği bağımsız birimler için, vergiyi doğuran olayın
vuku bulduğu tarih itibariyle eş zamanlı olarak fatura düzenlemesi gerekmektedir.
Buna göre;
Arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını
mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi halinde, vergiyi doğuran olayın vuku
bulduğu tarihte, müteahhide yapılan bu arsa teslimi nedeniyle düzenlenecek faturada
arsa karşılığı alınan bağımsız birimlerin emsal bedeli (arsa payı dahil) üzerinden genel
oranda KDV hesaplanması gerekmektedir.
Arsa sahibinin, gerçek usulde mükellefiyetini gerektirmeyecek şekilde arızi faaliyet
olarak arsasını bağımsız birimler karşılığında müteahhide tesliminde KDV
uygulanmayacaktır.
Vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu tarihte, müteahhitten arsa sahibine yapılacak
bağımsız birim teslimleri için müteahhit tarafından düzenlenecek faturada bağımsız
birimin niteliğine göre emsal bedeli (arsa payı dahil) üzerinden % 1 veya % 18 oranında
KDV hesaplanması gerekmektedir.
Öte yandan, her iki teslimde de işlem bedelinin emsaline göre açıkça düşüklük
göstermesi halinde KDV Kanununun 27/3 üncü maddesine göre işlem yapılacağı
tabiidir.
Uygulamada "hasılat paylaşımı", "gelir paylaşımı" vb. şekillerde düzenlenen sözleşmeler
uyarınca yapılan işlerde, inşa edilen bağımsız birimler yerine bunların hasılatı
paylaşılmakta olup, bu tür sözleşmeler gereğince yapılan işlerin de 30 Seri No.lu KDV
Genel Tebliğinde düzenlenen "arsa karşılığı inşaat" olarak değerlendirilmesi
gerekmektedir.
ACER 2
Bu çerçevede;
Bağımsız birimlerin üçüncü şahıslara satışında, vergiyi doğuran olayın vuku bulduğu
tarihte sadece müteahhit tarafından üçüncü şahıslara fatura düzenlenecek, faturada
gösterilen toplam bedel üzerinden bağımsız birimin niteliğine göre % 1 veya % 18
oranında KDV hesaplanarak beyan edilecektir.
Arsanın bir iktisadi işletmeye dahil olması veya arsa sahibinin arsa alım satımını
mutad ve sürekli bir faaliyet olarak sürdürmesi halinde, vergiyi doğuran olayın vuku
bulduğu tarih itibariyle hasılattan kendisine kalan pay için müteahhide arsa satış faturası
düzenleyecek, fatura bedeli üzerinden genel esaslara göre KDV hesaplayarak beyan
edecektir. Arsa tesliminin, KDV'nin konusuna girmemesi veya KDV'den istisna edilmiş
olması halinde bu teslimde KDV hesaplanmayacaktır.
ahmetakinmersin@gmail.com
www.ahmetakin.com.tr